Narrativas dixitais

Recursos sobre narrativas multimedia, interactivas, inmersivas e transmedia
Jorge Vázquez Herrero
jorge.vazquez@usc.es
Photo by Stephan Guttinger on Unsplash

Centros de innovación narrativa

StoryCenter

Esta organización estadounidense naceu en 1994 como San Francisco Digital Media Center, pasou a chamarse The Center for Digital Storytelling en 1998 e desde o 2015 é coñecida como StoryCenter. É unha organización sen ánimo de lucro creada por Joe Lambert e Dana Atchley para axudar a contar historias no medio dixital. Os seus proxectos e publicación son accesibles en storycenter.org.

Honkytonk

A produtora francesa é unha das organizacións pioneiras na creación de proxectos multimedia e interactivos, ademais de desenvolver software para a realización de documentais interactivos (Klynt) ou producións de realidad virtual (WondaVR). Entre as súas obras máis destacadas, na década pasada, constan Journey to the End of Coal The Big Issuehonkytonk.fr

Upian

Outra empresa francesa sitúase entre as pioneiras na innovación narrativa dixital desde 1998, especialmente a través do documental interactivo. Entre os seus traballos podemos destacar Alma, A Tale of ViolencePrison Valley ou Generation What. upian.com

National Film Board of Canada

Canadá é outro dos países que apostaron polas novas narrativas no medio dixital. O National Film Board é unha das institucións de traxectoria máis destacada, en varias ocasións colaborando con medios e produtoras francesas. Son numerosos os galardóns que teñen recibido por obras como Do Not TrackBear 71 ou o proxecto Highrise. O seu equipo de interactivos é un dos lugares de referencia en innovación: nfb.ca/interactive.

Cátedra Latinoamericana de Narrativas Transmedia

Deseñada como unha rede de investigadores, docentes e produtores da narrativa transmedia nos países iberoamericanos, a Cátedra desenvolve eventos e proxectos arredor das narrativas dixitais contemporáneas desde a Universidad Nacional de Rosario, en Arxentina, baixo a dirección de Fernando Irigaray e Denis Porto Renó. No sitio web poñen a disposición numerosos recursos: catedratransmedia.com.ar.

Interactive Factual Lab

Co formato de laboratorio itinerante, xurde esta iniciativa da investigadora Sandra Gaudenzi co apoio do programa Europa Creativa MEDIA. Ela xunto a expertos na produción de obras dixitais interactivas realizan obradoiros de desenvolvemento de ideas e prototipos. iflab.net.

Photo by JESHOOTS.COM on Unsplash

Pezas Innovadoras

Reportaxe multimedia

Snowfall, An Avalanche at Tunnel Creek – The New York Times, 2012

Rebuilding Haiti –Rue89, 2015

The N-Word – The Washington Post, 2015

En la piel de un refugiado – El País, 2017

Documental interactivo

Bear 71NFB, 2012-2017

Do Not TrackUpian, Arte, NFB, BR, 2015

Proyecto Quipu – Chaka Studio, 2015

En la brecha – RTVE, 2018

Realidade virtual e vídeo 360º

6×9 – The Guardian, 2016

Fight for Fallujah The New York Times, 2016

Notes on Blindness – Arte, 2016

Teatro Real: 200 aniversario – RTVE, 2018

Gamificación

Montelab – RTVE, 2014

Réfugiés – Arte, 2014

Detrás del paraíso – Eldiario, 2016

How to create a financial crisis – NFB, 2018

Proxectos transmedia

Alma, A Tale of Violence – Arte, Upian e Vu, 2012

El feriante – Facultad Libre e La Bemba del Sur, 2017

Documenting Hate – ProPublica, 2016-actualidade

Juegos Olímpicos de Río 2016 – RTVE, 2016

Photo by Hans Vivek on Unsplash

Medios Innovadores

Laboratorio de Innovación Audiovisual de RTVE

El Confidencial.LAB

Eldiario.es

The Guardian

BBC Taster

El País Cali

Special Broadcasting Service

France TV Nouvelles Écritures

Al Jazeera English

The New York Times

The Washington Post

Quartz

Photo by Domenico Loia on Unsplash

Ferramentas para a renovación narrativa

Software de creación

  • Klynt: ferramenta para a creación de relatos interactivos, moi empregada para webdoc.
  • Korsakow: software para a creación de películas interactivas baseado no concepto SNU de F. Talhofer.
  • Shorthand: para a creación de relatos visuais, empregada por diferentes medios internacionais nas reportaxes.
  • Racontr: ferramenta para crear relatos multimedia e interactivos.

Recursos

  • StoryMap JS: para xerar relatos a partir de mapas.
  • Timeline JS: ferramenta que serve para construír liñas do tempo con elementos multimedia.
  • ThingLink: para a construción dunha imaxe con elementos interactivos e navegable.

Linguaxes

  • HTML+CSS+Javascript: a tríade das linguaxes para a creación de aplicacións interactivas para a web a medida.
  • PHP e base de datos: para a creación de aplicacións dinámicas e uso da memoria.
Photo by Susan Yin on Unsplash

Referencias bibliográficas

Aston, J., Gaudenzi, S., e Rose, M. (2017). i-Docs: The evolving practices of interactive documentary. Londres, Nueva York: Columbia University Press.

Domínguez, E. (2013). Periodismo inmersivo: la influencia de la realidad virtual y del videojuego en los contenidos informativos. Barcelona: Editorial UOC.

Dunford, M. e Jenkins, T. (2017). Digital Storytelling: Form and Content. Basingstoke: Palgrave Macmillan.

Freixa, P., Soler-Adillon, J., Sora, C., y Ribas, J. I. (2014). Snow Fall and A Short History of the Highrise: two approaches to interactive commu- nication design by The New York Times. Textual & Visual Media, (7), 185–206. DOI: 10.13140/2.1.1402.1928

Gaudenzi, S. (2013). The Living Documentary: From representing reality to co-creating reality in digital interactive documentary (Tesis doctoral). Goldsmiths, University of London, Londres. Dispoñible na rede.

Gifreu, A. (2013). El documental interactivo como nuevo género audiovisual. Estudio de la aparición del nuevo género, aproximación a su definición y propuesta de taxonomía y de modelo de análisis a efectos de evaluación, diseño y producción (Tesis doctoral). Universitat Pompeu Fabra, Barcelona. Dispoñible na rede.

Handler Miller, C. (2014). Digital Storytelling: A Creator’s Guide to Interactive Entertainment. Burlington: Focal Press.

Herrera, R. (2014). Érase unas veces: filiaciones narrativas en el arte digital. Barcelona: Editorial UOC.

Irigaray, F. e Lovato, A. (2015). Producciones transmedia de no ficción. Análisis, experiencias y tecnologías. Rosario: UNR Editora. Dispoñible na rede.

Irigaray, F. e Porto Renó, D. (2016). Transmediaciones. Creatividad, innovación y estrategias en nuevas narrativas. Buenos Aires: Crujía.

Lambert, J. (2007). Digital Storytelling Cookbook. San Francisco: Center for Digital Storytelling. Dispoñible na rede.

Larrondo, A. (2009). La metamorfosis del reportaje en el ciberperio- dismo: concepto y caracterización de un nuevo modelo narrativo. Comunicación y Sociedad, 22(2), 59–88. Dispoñible na rede.

Nash, K. (2012). Modes of interactivity: analysing the webdoc. Media, Culture & Society, 34(2), 195–210. DOI:  10.1177/0163443711430758

Uricchio, W. (2015). Mapping the intersection of two cultures: interactive documentary and digital journalism. Cambridge: MIT Press. Dispoñible na rede.

Vázquez-Herrero, J. e López-García, X. (2017). El documental interactivo como formato en los medios audiovisuales: estudio de caso de RTVE y Al Jazeera. Anàlisi, 57, 47–61. DOI: 10.5565/rev/analisi.3100

Vázquez-Herrero, J. e López-García, X. (2018). Actores implicados en la consolidación del documental interactivo. Hipertext.net, 17, 32–42. DOI: 10.31009/hipertext.net.2018.i17.04

Vázquez-Herrero, J., Negreira-Rey, M-C. e Pereira-Fariña, X. (2017). Contribuciones del documental interactivo a la renovación de las narrativas periodísticas: realidades y desafíos. Revista Latina de Comunicación Social, 72(4), 397–414. DOI: 10.4185/RLCS- 2017-1171