Concha Pérez Curiel e Charo Lacalle abordarán os debates na comunicación en tempos de IA

A Facultade de Ciencias da Comunicación acollerá os Foros sobre debates na comunicación en tempos de IA. O mércores 8 de maio, ás 17 horas, no Seminario 3, Concha Pérez Curiel, profesora de Periodismo da Universidad de Sevilla impartirá o seminario Políticas de comunicación en tempos de IA.

A segunda sesión dos foros celebrarase o martes 14 de maio, ás 17 horas, no Seminario 3, onde Charo Lacalle, catedrática de Periodismo da Universitat Autònoma de Barcelona reflexionará sobre os Perfís de investigadores solventes en tempos de IA.

O impacto da Intelixencia Artificial (IA) no campo da Comunicación concentra o interese de profesionais, investigadores e empresarios que traballa no sector. As oportunidades que se abren e os riscos que implica esixen a organización de foros a fin de que, de forma sectorial, se identifiquen os retos que hai que afrontar e as mellores formas de facelo.

Montserrat Rigall, xornalista de RTVE experta en Mobile Journalism, impartirá un curso sobre a creación de noticias con dispositivos móbiles

A xornalista dos Servizos Informativos de RTVE Montserrat Rigall, experta en xornalismo móbil (mobile journalism –MoJo–, en inglés), e especialista en intelixencia artificial, impartirá un curso na Facultade de Ciencias da Comunicación da Universidade de Santiago de Compostela os próximos días 29 e 30 de abril. Nestas xornadas afondará na creación de noticias con dispositivos móbiles e en diferentes ferramentas e aplicacións para optimizar e posibilitar esta nova práctica profesional.

A iniciativa, organizada pola Cátedra RTVE-USC, o proxecto Valcomm, o grupo Novos Medios, o grupo de innovación docente IDESVIR e a Cátedra CIRCOM, será gratuíta para as 20 persoas participantes, que recibirán un certificado de participación. As persoas candidatas deberán ser graduadas en xornalismo e serán seleccionadas por orde de inscrición. Así mesmo, deberán acudir ás sesións con smartphones con cámara integrada e conexión a Internet. Con todo, as persoas asistentes poderán empregar libremente calquera ferramenta que mellore a calidade da gravación, como trípodes, estabilizadores de imaxe ou micrófonos de solapa adaptados a móbiles.

Na primeira das xornadas, Rigall profundará nos conceptos e consellos fundamentais para executar prácticas de xornalismo móbil de calidade, e concretará diferentes ferramentas e aplicacións útiles para a realización de MoJo. Na sesión de tarde, o alumnado dispoñerá de tempo libre para gravar e producir as súas propias pezas, que serán visionadas, revisadas e optimizadas na xornada do martes 30 de abril.

Para máis información, poden contactar con César Fieiras, investigador do grupo Novos Medios e responsable da iniciativa (cesar.fieiras.ceide@usc.es).

INSCRICIÓN

Programa

29 de abril
9:00 a 13:00 horas: sesión formativa sobre Mobile Journalism e aplicacións MoJo
Tarde: sesión libre para a elaboración de pezas informativas MoJo

30 de abril
9:00 a 13:00 horas: sesión de visionado, revisión e perfeccionamento

O efecto e incidencia da nova Lei de Intelixencia Artificial sobre os medios abordarase nun webinar en liña coorganizado polo proxecto Valcomm

A repercusión e impacto da nova Lei de Intelixencia Artificial da Unión Europea sobre os medios de comunicación ocupará un webinar en liña que se celebrará o vindeiro 14 de marzo entre as 16:00 e 17:45 horas, e que contará coa participación de expertos na materia e profesionais do sector. A inscrición é totalmente gratuíta e as persoas asistentes que se matriculen con antelación poderán recibir un certificado de concorrencia. A xornada é coorganizada polo proxecto de investigación da USC, Valcomm, centrado no estudo dos medios de servizo público; a Fundaciò da Universitat Politécnica de Catalunya, e RTVE Instituto.

O webinar fraccionarase en tres mesas de debate para tratar temas de interese relacionados con esta nova lexislación e que se repartirán da seguinte forma:

  1. A Lei de Intelixencia Artificial: Como afecta os medios?
  2. Lexislación, Medios e Protección de Dereitos Fundamentais
  3. Innovación en IA e oportunidades para os Medios

Enlace inscrición (necesaria matrícula para obter certificado de asistencia)

Ligazón á sesión

 

Programa

16.00 Apertura-Benvida. Participa: Verónica Ollé, directora do Gabinete de Presidencia de RTVE e Miguel Túñez, catedrático de Xornalismo da Universidade de Santiago de Compostela.

16:15. A Lei de Intelixencia Artificial. Como afecta os medios? Participa: Juergen Foecking, director adxunto da Oficina do Parlamento Europeo e Luís Miguel Macho, catedrático de Dereito da Universidade de Santiago de Compostela. Modera: Verónica Ollé, directora do Gabinete de Presidencia de RTVE.

16.45 Lexislación, Medios e protección de Dereitos Fundamentais. Participa: Luís Antonio de Salvador Carrasco, director da División de Innovación da Axencia Estatal de Protección de Datos (AETPD) e Idoia Salazar, presidenta e cofundadura do Observatorio do Impacto Ético e Social da Intelixencia Artificial (OdiseIA). Modera: Cristina Bravo, directora de RTVE en Castela A-Mancha.

17.15 Innovación en IA e oportunidades para os medios. Participa: Juan Llorens, catedrático de Ciencias de Computación e Intelixencia Artificial da Universidade Carlos III de Madrid e Carmen Pérez Cernuda, subdirectora de Estratexia tecnolóxica e Innovación Dixital de RTVE e coordinadora de proxectos de IA en RTVE. Modera: Francés Tarrés, doutor en Telecomunicacións (UPC) e responsable do grupo EETAC-UPC.

17.45 Clausura. Participa: Pere Vila, director Estratexia Tecnolóxica de RTVE, Miguel Túñez, catedrático de Xornalismo da Universidade de Santiago de Compostela e Sara Martín Olmo, directora de RTVE Instituto. Modera: David Corral, responsable de Innovación en RTVE.

Presenta: Cristina Bravo, directora de RTVE en Castela A-Mancha.

Novos Medios continuará participando no observatorio Iberifier con financiamento da Comisión Europea ata 2026

Foto de familia no acto celebrado na APM o 16 de febreiro de 2024 / UNAV

O observatorio Iberifier, coordinado pola Facultade de Comunicación da Universidade de Navarra, atópase integrado por máis de 70 investigadores e xornalistas dunha vintena de organizacións. Dende o seu nacemento, o observatorio publicou máis de 4500 fact-checks e 70 publicacións científicas, impulsou decenas de actividades formativas e investigou o fenómeno e as tendencias da desinformación. O consorcio forma parte da rede de observatorios de medios dixitais e desinformación promovidos pola Comisión Europea e coordinados por EDMO (European Digital Media Observatory).

O grupo de investigación Novos Medios forma parte do consorcio Iberifier dende o seu inicio e continuará investigando no marco deste proxecto europeo, seguindo unha liña que varios investigadores puxeron en marcha a partir do ano 2016. Na nova fase de Iberifier (2024-2026) o equipo estará formado por: Xosé López García, Berta García Orosa, Xosé Soengas Pérez, Ana Isabel Rodríguez Vázquez, Alba Silva Rodríguez, José Sixto García, Jorge Vázquez Herrero, María Cruz Negreira Rey, Alberto Pampín Quián, Sara Pérez Seijo e Ángel Antonio Vizoso García.

Completado o primeiro trienio, a Comisión anunciou a continuidade do consorcio durante outros tres anos, ata 2026, cun financiamento adicional de 1,27 millóns de euros. Nesta segunda etapa, que comezará en maio de 2024, o consorcio no que participa a USC amplía o seu número de socios a 25, sumando novas  axencias verificadoras e reforzando as súas capacidades de investigación tecnolóxica. Un dos obxectivos desta nova etapa é estender a análise dos fenómenos de desinformación ao conxunto dos países hispanos e lusófonos.

Na súa primeira etapa, o observatorio Iberifier centrouse en cinco liñas de traballo: a investigación de características e tendencias do ecosistema ibérico dos medios dixitais; o desenvolvemento de tecnoloxías computacionais para a detección temperá da desinformación; a verificación de desinformación no territorio ibérico e o seu posterior reporte á Comisión Europea; a preparación de informes estratéxicos sobre as ameazas da desinformación, e as actividades de alfabetización mediática. Precisamente, a sensibilización e formación da cidadanía ao redor da desinformación é unha das áreas que o observatorio pretende potenciar a partir de 2024.

Con máis dunha decena de informes e guías de boas prácticas, o equipo de Iberifier analizou o fenómeno da desinformación desde numerosas perspectivas. Algunhas delas son os patróns de consumo de desinformación na sociedade ibérica, o impacto das desordes informativas en aspectos sociais, políticos e económicos en España ou Portugal, ou as ferramentas tecnolóxicas que facilitan a detección de loias e a verificación de información. Todo iso acompañado dun mapa dos medios dixitais españois e lusos que constitúe a primeira ferramenta dixital destas características no mundo.

Novos Medios promove o seminario online “A Comunicación na era da Intelixencia Artificial”

O grupo de investigación Novos Medios, no programa de iniciativas de divulgación e transferencia de coñecemento, organiza un seminario online titulado A Comunicación na era da Intelixencia Artificial, que se celebrará o día 2 de febreiro de 12 a 14 horas. A actividade, que coordina a catedrática de Xornalismo da Universidade de Santiago de Compostela Berta García Orosa e que conta coa colaboración do Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia, ten como obxectivo unha primeira aproximación ás ferramentas e habilidades que se precisan para afrontar o novo desafío da dixitalización e a alta tecnoloxía. A inscrición é de balde a través deste formulario.

O equipo de docentes deste seminario online está formado pola profesora Sara Pérez Seijo, integrante de Novos Medios e profesora da Universidade de Santiago de Compostela; o catedrático de Ciencia da Computación e Intelixencia Artificial (USC) David Losada e o investigador do CITIUS (USC) Marcos Fernández Pichel.

Esta iniciativa faise no marco das actividades de transferencia, divulgación e difusión de Novos Medios –grupo de referencia competitiva (GRC)–, con financiamento dunha axuda da Consellería de Cultura, Educación, Formación Profesional e Universidades e da Consellería de Economía, Industria e Innovación, para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas e outras accións de fomento nas universidades do Sistema universitario de Galicia, nos organismos públicos de investigación de Galicia e noutras entidades do Sistema galego de I+D+i.

O libro Blurring Boundaries of Journalism in Digital Media ofrece unha achega ao xornalismo contemporáneo de 42 investigadores internacionais

Blurring Boundaries of Journalism in Digital Media (Springer Nature)

O libro Blurring Boundaries of Journalism in Digital Media: New Actors, Models and Practices publicouse recentemente na súa edición online coa editorial Springer Nature. A obra foi editada polos investigadores de Novos Medios María-Cruz Negreira-Rey, Jorge Vázquez-Herrero, José Sixto-García e Xosé López-García e nela procúrase unha aproximación ás fronteiras difusas que definen o xornalismo contemporáneo dende diversas perspectivas. O libro reúne as achegas de 42 autores, de 23 universidades e once países: España, Portugal, Italia, Brasil, Arxentina, Países Baixos, Austria, Finlandia, Suecia e Reino Unido.

O volume componse de dezanove capítulos, que se estruturan en seis seccións para abordar os principios do xornalismo actual, as estratexias de sostibilidade no contexto dixital, as tensións entre os vellos e os novos actores, a evolución dos formatos e das narrativas, a adaptación ao escenario móbil e as plataformas sociais, ou os cambios introducidos pola intelixencia artificial.

A edición do libro enmárcase nas actividades do proxecto de I+D+i Medios nativos dixitais en España: estratexias, competencias, implicación social e (re)definición de prácticas de produción e difusión periodísticas (PID2021-122534OB-C21). A obra dálle continuidade a outros títulos anteriores publicados en Springer, que tamén abordaron unha aproximación poliédrica á conceptualización e evolución do xornalismo dixital: Total Journalism: Models, Techniques and Challenges; Journalistic Metamorphosis: Media Transformation in the Digital Age.


Capítulos

An Introduction to the Study of Journalism and Its Boundaries
María-Cruz Negreira-Rey, Jorge Vázquez-Herrero, José Sixto-García, and Xosé López-García

PART I – Principles of journalism under discussion

Hybrid Media Communication Ecosystems: Redefining the Boundaries of Journalism
Xosé López-García and Beatriz Gutiérrez-Caneda

Repositioning Journalism within the Current Technological Context: Approaches from the Practice and Epistemology of the Profession
Ainara Larrondo Ureta, Simón Peña Fernández, and Helle Sjøvaag

An Interweaving of Influences: How the Digital Environment Redefines Journalism
Laura Solito and Carlo Sorrentino

PART II – Strategies for sustainability in the digital environment

The Impact of Market-Driven Revenues on the Boundaries of Journalism
Alfonso Vara-Miguel and Cristina Sánchez-Blanco

Boundaries of Hyperlocal Journalism: Geographical Borders, Roles and Relationships with the Audience in Spain and the Netherlands
María-Cruz Negreira-Rey, Yael de Haan, and Rijk van den Broek

How Finnish News Media Defend Their Boundaries in the Age of Digital Platforms
Reeta Pöyhtäri and Esa Sirkkunen

PART III – Tensions between old and new actors in journalism

Muddying the Media Ecosystem: Roles and Performance of the Pseudo-Media
Dolors Palau-Sampio

Blurring Boundaries in Political Journalism? The Digital Authority of Citizens in the Public Debate on Twitter
Andreu Casero-Ripollés and Vasco Ribeiro

Journalism, Crisis and Politics: A Communications Approach in Times of Change
João Canavilhas, Eva Campos Domínguez, and Berta García Orosa

PART IV – Evolving formats and narratives in digital journalism

Blurring and Redefining Boundaries of Journalism in the Production and Reception of Interactive Digital Storytelling
Jorge Vázquez-Herrero and Renée van der Nat

Towards the Expansion of Narrative Boundaries in Latin American Non-Fiction: Immersive Narratives, Territoriality and Participation
Anahí Lovato, Fernando Irigaray, and Pere Freixa

Innovation in Narrative Formats Redefines the Boundaries of Journalistic Storytelling: Instagram Stories, TikTok and Comic Journalism
Alba García-Ortega and José Alberto García-Avilés

PART V – Adaptation to mobile and social platforms for news use

Models for Mobile Communication and Effects on the Boundaries of Journalism
Alba Silva-Rodríguez, José Sixto-García, Ana-Isabel Rodríguez-Vázquez, and Oscar Westlund

Daily Podcasts: The Challenge of Producing Journalistic Audio Content Beyond the Radio
Paula Martínez-Graña, Carlos Elías, and Xosé Soengas-Pérez

From Newspapers to TikTok: Social Media Journalism as the Fourth Wave of News Production, Diffusion and Consumption
Jonathan Hendrickx

Everyone Is Talking About It: Challenges and Implications of News Recirculation on Social Media
Gabriela Zago

PART VI – Tackling the challenge of artificial intelligence in journalism

Artificial Intelligence in Journalism: Case Study of the Spanish, Portuguese and Brazilian News Media Systems

Sara Pérez-Seijo, Suzana Barbosa, and Paulo Nuno Vicente

New Frontiers of the Intelligent Journalism
Charlie Beckett, Pablo Sanguinetti, and Bella Palomo

Publicada unha recensión do libro ‘Total Journalism’, de Novos Medios, na revista Journalism & Mass Communication Quarterly

O profesor Maxwell Foxman, da Universidade de Oregón, vén de publicar unha reseña na centenaria e prestixiosa revista Journalism & Mass Communication Quarterly, que edita a AEJMC co profesor Gregory P. Perrault a cargo das recensións. O artigo destaca a aportación ao campo xornalístico do libro Total Journalism: Models, Techniques and Challenges, publicado por Springer Nature e editado polos investigadores de Novos Medios Jorge Vázquez Herrero, Alba Silva Rodríguez, María Cruz Negreira Rey, Carlos Toural Bran e Xosé López García.

Foxman, co-director do Esports and Games Research (EGR) Lab, explica que o contido das aportacións recollidas no volume promovido por Novos Medios aporta evidencia de como o contexto do xornalismo e a súa contorna enmarcan as súas prácticas, as técnicas que aplican os seus profesionais e o seu potencial.

Foxman, M. (2023). Book Review: Total Journalism: Models, Techniques and Challenges, by Jorge Vázquez-Herrero, Alba Silva-Rodríguez, María-Cruz Negreira-Rey, Carlos Toural-Bran, and Xosé López-García (Eds.). Journalism & Mass Communication Quarterly100(1), 222-224. https://doi.org/10.1177/10776990221143505

As propostas máis exitosas de innovación na televisión pública de Europa protagonizan o libro ‘Innovar en innovación televisiva’ da Cátedra RTVE-USC

Máis de 30 investigadoras e investigadores pertencentes a 14 universidades do contexto español participan no libro Innovar en innovación televisiva, no que se analizan dez casos de innovación exitosos que marcan a liña de actuación dos medios de servizo público en Europa para construír e renovar a súa versión futura. O manuscrito, que forma parte das actividades da Cátedra RTVE-USC, foi editado por César Fieiras Ceide, Miguel Túñez López e Marta Rodríguez Castro, da Universidade de Santiago de Compostela, e está dispoñible en aberto en versión dixital por separatas na web da editorial Comunicación Social, coa que se desenvolveu o traballo: http://espejodemonografias.comunicacionsocial.es/issue/view/552.

Para a produción deste libro executouse un rastrexo sobre a actividade das principais radiotelevisións públicas de Europa para extraer unha listaxe de casos de éxito de innovación en informativos que foron posteriormente analizados por un amplo grupo de expertos académicos pertencentes ao proxecto Medios audiovisuales públicos ante el ecosistema de las plataformas: modelos de gestión y evaluación del valor público de referencia para España (VALCOMM; PID2021-122386OB-I00), financiado polo MCIN, AEI e FEDER, UE; cunha longa traxectoria no estudo dos medios de comunicación públicos e o valor que estes achegan á sociedade.

Para a elaboración do bloque introdutorio, composto por catro capítulos de maior corte teórico, recorreuse á experiencia e coñecemento de directores das Cátedras Institucionais de RTVE, como son a Cátedra RTVE-UAB para a innovación nos informativos; a Cátedra RTVE-UJI de Cultura Audiovisual e Alfabetización Mediática, e a Cátedra RTVE-USAL ‘Niñ@s, Novas e Medios’, cuxas achegas elevan a calidade deste proxecto e completan unha revisión transversal polos diferentes prismas de innovación.

O apartado metodolóxico iniciouse cun período de consulta ás emisoras públicas líderes para coñecer de primeira man cales son os seus proxectos máis innovadores, e continuouse coa asignación destes casos de estudo en función da súa temática a 30 investigadoras e investigadores pertencentes a 14 universidades do contexto español. A metodoloxía aplicada para completar os estudos de caso varía en función do capítulo, pero entre as principais técnicas empregadas  identifícanse o seguimento dos contidos proxectados, ou das rutinas e estratexias de produción; as entrevistas cualitativas en profundidade aos responsables dos proxectos, ou o mapeo dos sitios nos que se emprazan e distribúen os contidos, así como a análise da conversa establecida cos públicos interesados.

A construción dunha obra destas características permite extraer unha radiografía do estado actual da innovación nos contidos informativos, listando e analizando proxectos que renovan tanto os procesos de produción e distribución de noticias como os formatos, equipos de traballo e públicos destinatarios. Tamén se innova nas canles empregadas para alcanzar as audiencias, no código comunicativo empregado, nas narrativas establecidas, e nos elementos que converxen nunha comunicación fluída, multiplataforma, líquida e multisoporte.

Un artigo do proxecto Valcomm, premiado polo European Journal of Communication

O European Journal of Communication vén de recoñecer co premio ao Artigo do Ano 2022 o traballo “Distilling the value of public service media: Towards a tenable conceptualisation in the European framework”, firmado por Azahara Cañedo, Marta Rodríguez Castro e Ana María López Cepeda.

A investigadora de Novos Medios Marta Rodríguez Castro, xunto coas compañeiras da Universidad de Castilla-La Mancha Azahara Cañedo e Ana María López Cepeda, abordan neste artigo o reto de definir e conceptualizar o valor dos medios de comunicación de servizo público a partir dunha metodoloxía que combina a análise de documentos coa realización dun focus group con expertos/as.

O artigo, que se enmarca dentro do proxecto de investigación “Medios audiovisuais públicos ante o ecosistema das plataformas: modelos de xestión e avaliación do valor público de referencia para España” (VALCOMM), dirixido por Miguel Túñez e Francisco Campos, pode lerse aquí: https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/02673231221090777

Suzana Barbosa analizará en Compostela as tendencias da comunicación na sociedade plataformizada

La profesora Suzana Oliveira Barbosa, del Departamento de Comunicación de la Universidad Federal da Bahía (Brasil), analizará en Santiago, en el marco de una actividad de formación y transferencia organizada por el grupo Novos Medios, las características de la plataformización de la comunicación. Suzana Barbosa, coordinadora del Grupo de Pesquisa em Jornalismo On-Line (GJOL), pronunciará su conferencia el día 23 de octubre, a las 17 horas, en el aula 6 de la Facultad de Ciencias da Comunicación.

Desde hace varias semanas, Suzana Barbosa está en España, en el marco de su estancia posdoctoral en la Universidad Carlos III de Madrid, y realizará actividades en las universidades da Beira Interior, en Portugal; en el País Vasco y en Santiago de Compostela. La visita de Suzana Barbosa a la Universidad de Santiago servirá para reforzar las colaboraciones que desde hace años mantienen los grupos de investigación GJOL y Novos Medios en el campo de la investigación en periodismo digital.


Más información, en los siguientes enlaces:

http://www.cienciaecultura.ufba.br/agenciadenoticias/pesquisadores/suzana-oliveira-barbosa/

https://gjol.net/miembros/